اثرات ابعاد کرت بر تولید رواناب تحت رخدادهای منفرد باران طبیعی

شناخت عوامل موثر بر نتایج کرت­های صحرایی به دلیل کاربرد گسترده­ی آن­ها در مطالعات حفاظت خاک بسیار ضروری است. در این مطالعه اثر ابعاد کرت، بر تولید رواناب در واحد سطح، تحت رخداد­های باران طبیعی در دو منطقه از کشور (کوهین در استان قزوین و پلدشت در استان آذربایجان­غربی) در یک بازه زمانی یک ساله از  شهریور سال 1389 تا 1390 بررسی شد. برای این منظور در هر دو منطقه، تعداد هفت کرت با ابعاد مختلف شامل طول­ های 2، 5، 10، 15، 1/22، 25 و30 متر و به ترتیب عرض­ های 1، 1، 2/1، 6/1، 83/1، 2 و 4/2 متر و با سه تکرار در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی احداث گردید. در دوره تحقیق، به ترتیب تعداد 9 و 11 رخداد، منجر به تولید رواناب در دو منطقه یاد شده ثبت گردید. در هر دو منطقه با افزایش ابعاد کرت­ها، تولید رواناب در واحد سطح در تمام رخدادها به صورت تابع توانی کاهش یافت (98/0 ≥2r ≥ 83/0). همچنین در هر دو منطقه، با افزایش مقدار فرسایندگی باران بر اساس شاخص ei30، میزان تاثیر ابعاد کرت بر تولید رواناب در واحد سطح افزایش یافت. بین کرت­های با طول کمتر از 10 متر و کرت­های بزرگ­تر، تفاوت معنی­دار در تولید رواناب در واحد سطح مشاهده شد ولی در کرت­های با طول 15 متر یا بیشتر تفاوت معنی­دار مشاهده نشد (05/0 > p). براساس نتایج، حداقل طول مناسب کرت به منظور اندازه­گیری رواناب در مطالعات کرت­های صحرایی برای مدل­های خانواده­ی usle، 15 متر بود.